Koncepcja smart city często bywa kojarzona z sensorami, monitoringiem czy sterowaniem ruchem, tymczasem jej istota polega na zintegrowaniu różnych systemów miejskich – transportu, energii, gospodarki odpadami czy komunikacji z mieszkańcami – oraz uczynieniu ich elastycznymi, adaptacyjnymi i zorientowanymi na potrzeby obywateli. Kluczowym elementem staje się smart governance, czyli sposób, w jaki administracja publiczna funkcjonuje, podejmuje decyzje i komunikuje się z mieszkańcami.
Jak zauważa Krzysztof Kluza, ekspert w obszarze smart city w INEA:
– Technologie same w sobie nie tworzą inteligentnego miasta. Muszą być wplecione w procesy decyzyjne i działania operacyjne urzędów oraz spółek komunalnych, tak aby dostarczały realnej wartości, a nie pozostawały jedynie w sferze eksperymentu. Smart city zaczyna się tam, gdzie technologia łączy się z codziennym życiem mieszkańców i rozwiązuje ich realne problemy.
To, co przesądza o sukcesie cyfrowej transformacji, to umiejętność zarządzania danymi miejskimi. Odpowiednie gromadzenie, analiza, integracja i bezpieczne udostępnianie informacji sprawiają, że dane zaczynają służyć przewidywaniu problemów i optymalizacji działań, a nie tylko retrospektywnemu raportowaniu. Urząd staje się wówczas platformą usług, która umożliwia mieszkańcom korzystanie z elektronicznego obiegu dokumentów, obsługę spraw online, zgłaszanie awarii czy wniosków w prosty i przejrzysty sposób. Równocześnie spółki komunalne, które operują infrastrukturą krytyczną, wprowadzają systemy monitorowania sieci w czasie rzeczywistym, modele predykcyjne pozwalające przewidywać zużycie czy rozwiązania telemetryczne ułatwiające zarządzanie flotą.
Współpraca urzędów i spółek komunalnych staje się niezbędna, bo dopiero integracja różnych systemów przynosi efekt synergii. Cyfrowa transformacja niesie jednak również wyzwania. Silosowość organizacyjna utrudnia wdrażanie jednolitych standardów, brak odpowiednich kompetencji spowalnia procesy, a bezpieczeństwo cyfrowe staje się newralgicznym obszarem.
Jak podkreśla Maciej Hojszyk – Commercial B2B Director w firmie INEA:
– Im więcej procesów i biznesu jest realizowane elektronicznie, tym bardziej trzeba je chronić. W centrum naszej komunikacji są sukcesy z wdrożeń, bo w biznesie liczą się efekty – to one mają inspirować do wysiłku i wspólnej pracy. Niestety cyfrowej transformacji nie da się kupić. Każda organizacja musi włożyć trud i zaangażowanie, ale nie musi robić tego sama, bo może liczyć na nasze wsparcie.
Ekspert dodaje, że bezpieczeństwo nie powinno być traktowane jako dodatek do projektu, lecz integralny element od pierwszego etapu wdrożenia. – Wiele instytucji uczy się na własnych błędach, włączając zabezpieczenia dopiero pod koniec procesu cyfryzacji. To niebezpieczna praktyka, która naraża systemy na luki. Tylko podejście holistyczne daje gwarancję, że cyfrowa transformacja przyniesie realne korzyści, a jednocześnie będzie bezpieczna – podkreśla Hojszyk.
Doświadczenia miast, które już rozpoczęły swoją cyfrową podróż, pokazują, że skuteczność zapewnia stopniowe podejście, otwartość na współpracę i wykorzystanie nowoczesnych technologii w praktyce, a nie na papierze. Przykłady wdrożeń, takich jak w Grodzisku Wielkopolskim, gdzie udało się połączyć e-usługi z cyfrową platformą integrującą obieg dokumentów i kontakt z mieszkańcami, dowodzą, że cyfrowa transformacja nie jest wizją odległej przyszłości, ale realnym narzędziem podnoszenia jakości życia w gminach i miastach.
INEA od lat angażuje się w publiczną dyskusję nt. rozwoju miast i gmin w kierunku inteligentnych rozwiązań. W debatach i panelach eksperckich zwraca uwagę, że nowoczesne usługi publiczne to nie tylko technologie, lecz przede wszystkim dobrze zaprojektowane usługi skierowane do mieszkańców, uwzględniające ich potrzeby, współpracę i partycypację społeczną. Współpracując z samorządami, INEA wdraża rozwiązania smart city – przykładowo prowadząc projekty monitoringu jakości powietrza oraz działania edukacyjne z zakresu ochrony środowiska.
Podczas tegorocznej edycji Local Trends INEA zaprasza gminy do udziału w wyjątkowym konkursie „Bon na cyfryzację gminy”. Jego celem jest wspieranie samorządów w procesie cyfrowej transformacji poprzez dofinansowanie usług teleinformatycznych.
Każda gmina, która odwiedzi stoisko INEA i wypełni formularz badania poziomu cyfryzacji, otrzyma raport oceniający stopień zaawansowania cyfrowego w skali od 0 do 100%. Na tej podstawie przyznawane będą nagrody finansowe w postaci bonów na usługi INEA.
Nagrody dla gmin:
- Bon Gwarantowany – 1 000 zł brutto dla pierwszych 65 gmin, które ukończą badanie.
- Bon Konkursowy – nagrody dla gmin z najniższym poziomem cyfryzacji:
- 20 000 zł brutto (wynik 0–20%),
- 10 000 zł brutto (wynik 20,1–40%),
- 5 000 zł brutto (wynik 40,1–60%).
Bony można wykorzystać na obniżenie opłat abonamentowych za nowe usługi INEA w okresie od 15 października do 31 grudnia 2025 r.
Lista nagrodzonych gmin zostanie opublikowana na stronie https://biznes.inea.pl.