Gminny operator programu Czyste Powietrze zapewnia bezpłatną, kompleksową pomoc mieszkańcom szczególnie narażonym na ubóstwo energetyczne. Jak „anioł stróż” poprowadzi ich za rękę od momentu podjęcia decyzji o wymianie pieca i termomodernizacji domu, przez cały proces inwestycyjny, aż do zakończenia projektu i rozliczenia dofinansowania. Rola operatora to nie tylko pomoc w składaniu wniosków, ale też wsparcie przy zlecaniu audytu energetycznego, wyborze wykonawcy i monitorowaniu inwestycji. Chodzi o to, żeby zapewnić mniej zaradnym osobom pomoc przez cały proces inwestycyjny.

Gminy już teraz są ważnym partnerem w programie Czyste Powietrze – 85 proc. gmin w kraju zawarło z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) porozumienia dotyczące prowadzenia gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych. Pełnienie roli operatora pozwoli na rozwinięcie pomocy, jaką obecnie otrzymują mieszkańcy, a gmina dostanie za swoją pracę dodatkowe wynagrodzenie.

• Gminy, jako pierwsze zaprosiliśmy do pełnienia funkcji operatora, gdyż to one już teraz pełnią kluczową rolę w programie Czyste Powietrze. To gminy są najbliżej mieszkańców i wiedzę, kto najbardziej potrzebuje pomocy. Dzięki temu są w stanie dotrzeć do tych osób i zachęcić je do skorzystania z dotacji na wymianę kopciucha i ocieplenie domu. Jednocześnie, uczestnicząc w całym procesie realizacji inwestycji, mogą chronić mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

NFOŚiGW na finansowanie zadań operatorów przeznaczył w tym roku 40 mln zł.

Kluczowa rola gminnego operatora

Operatorzy pomogą osobą zagrożonym ubóstwem energetycznym, które są uprawnione w programie Czyste Powietrze do dofinansowania na poziomie 100 proc. kosztów netto termomodernizacji domu i wymiany pozaklasowego kotła. Ten najwyższy poziom wsparcia w nowym programie Czyste Powietrze będzie dostępny tylko przy pomocy operatora. Podobna sytuacja dotyczy dotacji z prefinansowaniem.

Ponadto z pomocy operatora mogą skorzystać, jeśli chcą, osoby uprawnione do podwyższonego poziomu dofinansowania wysokości 70 proc. kosztów netto.

Korzyści dla gmin z bycia operatorem Czystego Powietrza:

• zapewnienie mieszkańcom wsparcia w pozyskaniu dotacji na najwyższym i podwyższonym poziomie dofinansowania oraz przy prefinansowaniu;
• dodatkowe wynagrodzenie finansowe za skuteczne działania operatorskie;
• pakiet dedykowanych szkoleń;
• wzmocnienie znaczenia gmin w programie;
• szybsze tempo wymiany nieefektywnych źródeł ciepła;
• większy wpływ na ochronę mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami.

Dodatkowe 1700 zł za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta  

Zadania operatorów podzielono na dwa etapy z odrębnym wynagrodzeniem za każdy z nich. Gmina będzie wynagradzana za działalność operatorską w formie ryczałtu za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta w pierwszym i drugim etapie.

Zadania operatorów podzielono na dwa etapy z odrębnym wynagrodzeniem za każdy etap. Po pierwszym etapie, do momentu podpisania umowy o dofinansowanie między beneficjentem a WFOŚiGW gmina otrzyma 500 zł, po realizacji drugiego etapu – 1200 zł. Gmina będzie wynagradzana za działalność operatorską w formie ryczałtu.

Zadania operatora w pierwszym etapie:

• dotarcie do mieszkańców, którzy potrzebują wsparcia przy wymianie źródła ciepła i termomodernizacji domu;
• zaprezentowanie możliwych rozwiązań w ramach programu Czyste Powietrze;
• ocena poziomu dofinansowania możliwego do otrzymania przez danego mieszkańca;
• wsparcie w wyborze audytora energetycznego i potencjalnych wykonawców, w tym przy podpisywaniu umów prefinansowania;
• pomoc w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie.

Zadania operatora w drugim etapie:

• przekazanie i wyjaśnienie warunków umowy o dofinansowanie;
• pomoc przy wyborze i podpisaniu umowy z wykonawcami;
• pomoc we wnioskowaniu o zaliczkę;
• wsparcie w realizacji umowy, uzyskiwaniu finansowania i prefinansowania na kolejnych etapach;
• pomoc w zbieraniu dokumentów niezbędnych do rozliczenia przedsięwzięcia;
• informowanie o warunkach programu oraz obowiązku korzystania z Listy Zielonych Urządzeń i Materiałów;
• pomoc w aktualizacji audytu energetycznego oraz w wystąpieniu o zmianę warunków umowy dotacji z WFOŚiGW;
• pomoc w wyborze wykonawcy świadectwa charakterystyki energetycznej budynku;
• pomoc w przygotowaniu wniosku o płatność oraz w rozliczeniu końcowym projektu;
• pomoc w zapewnieniu pełnej dokumentacji przedsięwzięcia.

Zgłoszenia od gmin na pełnienie funkcji operatora przyjmują WFOŚiGW. Nabór wniosków jest ciągły.  Jeśli na danym terenie gmina nie zgłosi się do roli operatora, to planowane jest powierzenie tych zadań WFOŚiGW.

Do tej pory chęć przystąpienie do programu operatorskiego zgłosiło ponad 1,1 tys. gmin, które sukcesywnie podpisują z WFOŚiGW porozumienia.