Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego
Transformacja energetyczna to jedno z największych wyzwań rozwojowych Polski. Samorząd Województwa Pomorskiego, od lat inwestujący w OZE i efektywność energetyczną, dostrzega w niej przede wszystkim szanse. Region, dotąd energetycznie zależny od innych części kraju, za niedługo stanie się jednym z kluczowych producentów energii – dzięki farmom wiatrowym (lądowym i morskim), planowanej elektrowni jądrowej oraz energetyce rozproszonej.
Rola regionów w transformacji
Pomorskie zabiega o większe uprawnienia w zarządzaniu procesem transformacji. To właśnie na poziomie regionów najłatwiej koordynować planowanie przestrzenne, edukację zawodową, rozwój infrastruktury czy wspierać lokalne inicjatywy energetyczne. W wielu państwach europejskich regiony aktywnie uczestniczą w inwestycjach strategicznych – podobny model powinien zostać wdrożony także w Polsce.
Strategiczna szansa dla Pomorza
Region nie tylko nadrabia zaległości, ale może stać się liderem. Moc zainstalowana w OZE wzrosła w latach 2016–2023 z 754 MW do ponad 2200 MW. Na znaczeniu zyskuje również morska energetyka wiatrowa – według planów rządu do 2030 r. jej moc może wynieść 5–6 GW. To nie tylko nowe źródła energii, ale też bodziec rozwoju dla portów i przemysłu morskiego. Równie ważna jest budowa pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej. Jej lokalizacja w Pomorskim to strategiczny atut – pozwoli zapewnić stabilność dostaw prądu i przyciągnąć inwestorów oczekujących czystej i przewidywalnej energii.
Wsparcie samorządu i rozwój kadr
Pomorskie wspiera rozwój OZE, m.in. przez fundusze dla gmin i przedsiębiorstw, inicjatywy edukacyjne i platformy współpracy. Przykładem jest Pomorska Platforma Morskiej Energetyki Wiatrowej, integrująca biznes, naukę i samorządy. Region rozwija też koncepcję tzw. wysp energetycznych – lokalnych systemów bilansujących energię – oraz Pomorską Dolinę Wodorową, która może odegrać kluczową rolę w zeroemisyjnej gospodarce.
Wyzwania i kierunki działania
Wśród głównych wyzwań są: modernizacja sieci przesyłowych, rozwój infrastruktury logistycznej, kształcenie kadr i współpraca z lokalnymi społecznościami. Konieczne są też zmiany prawne – dziś samorząd nie ma wpływu na decyzje spółek Skarbu Państwa czy rządu, mimo że inwestycje energetyczne wpływają na wiele aspektów życia regionalnego. Potrzebne są więc narzędzia formalne umożliwiające udział regionów w strategicznych projektach.
Kluczowe jest także osadzenie realizacji inwestycji w strukturach lokalnych – firmy odpowiedzialne za offshore czy atom powinny mieć swoje oddziały na Pomorzu. Dzięki temu wzmacniany będzie lokalny łańcuch dostaw, a rodzime przedsiębiorstwa będą mogły czerpać zyski z transformacji.
Podsumowanie
Transformacja energetyczna to nie tylko konieczność, ale także ogromna szansa rozwojowa -zwłaszcza dla regionów takich jak Pomorskie. Dzięki konsekwentnym działaniom samorządu, inwestycjom w odnawialne źródła energii oraz zaangażowaniu lokalnych społeczności i przedsiębiorstw, województwo pomorskie już dziś buduje nowy model energetycznej samowystarczalności. Aby jednak w pełni wykorzystać ten potencjał, niezbędne są odpowiednie narzędzia prawne i instytucjonalne, które umożliwią regionom aktywny udział w procesach decyzyjnych i realizacyjnych. Pomorskie chce być nie tylko beneficjentem, ale współautorem nowej, zielonej przyszłości energetycznej Polski.
