Debata ta będzie poświęcona znaczeniu polityki spójności Unii Europejskiej w kontekście rozwoju polskich miast i gmin. Uczestnicy, reprezentujący zarówno małe gminy wiejskie, jak i duże miasta oraz administrację rządową, omówią, w jaki sposób fundusze unijne mogą wspierać i wspierają rozwój zrównoważony w różnych częściach kraju. Kluczowym celem będzie wskazanie, czy i jak polityka spójności może sprzyjać niwelowaniu różnic między regionami, uwzględniając potrzeby zarówno mniejszych, jak i większych jednostek samorządowych.
Kluczowe zagadnienia debaty:
Rola polityki spójności w rozwoju miast i gmin
Jakie są kluczowe cele polityki spójności na w obecnej perspektywie finansowej i jak przekładają się one na potrzeby różnych typów samorządów? W jaki sposób fundusze unijne mogą być wykorzystane do niwelowania nierówności między regionami Polski? Które zagadnienia mają obecnie najwyższy priorytety – rozwój infrastruktury czy inwestycje w kapitał ludzi i jakość życia w wymiarze społecznościowym? Czy obszary interwencji ulegają zmianom, a cele i mierniki polityki spójności ewoluują, i mogą obejmować dodatkowe wymiary takie jak dostępność do edukacji, czy mieszkań?
Zrównoważony rozwój – inne priorytety dla miast i gmin wiejskich?
Jakie różnice w podejściu do zrównoważonego rozwoju można zauważyć między małymi gminami a dużymi miastami? Czy duże ośrodki miejskie powinny koncentrować się bardziej na transformacji cyfrowej, zielonej energii i innowacjach, podczas gdy mniejsze gminy muszą wypełniać lukę w rozwoju infrastruktury podstawowej, jak transport, wodociągi i kanalizacja? Jak duże ośrodki mogą współpracować z mniejszymi? Znane synergie i dobre praktyki wsparcia mniejszych gmin.
Dostosowanie polityki spójności do lokalnych potrzeb
W jaki sposób polityka spójności UE może lepiej odpowiadać na lokalne uwarunkowania? Jakie narzędzia i mechanizmy powinny być wdrożone, aby fundusze były bardziej elastyczne i dostosowane do potrzeb różnych regionów, z uwzględnieniem specyficznych wyzwań związanych z geografią, demografią i poziomem rozwoju?
Jak wspierać rozwój małych gmin wiejskich i ich infrastrukturę?
Szczególne wyzwania, przed którymi stoją mniejsze jednostki samorządowe, takie jak brak zasobów ludzkich i technicznych do zarządzania projektami europejskimi czy trudności ze współfinansowaniem inwestycji infrastrukturalnych to częste zjawisko. W jaki sposób polityka spójności może lepiej wspierać mniejsze gminy? Jakie konkretne rozwiązania można wdrożyć, aby zapewnić realnie równy dostęp do środków z funduszy spójności ?
Zróżnicowane potrzeby dużych miast
Wyzwania, z którymi mierzą się duże ośrodki miejskie, takie jak konieczność inwestycji w nowoczesne rozwiązania transportowe, transformacja energetyczna, adaptacja do zmian klimatu czy zielona transformacja to kluczowa agenda rozwoju metropolii. W jaki sposób polityka spójności UE może wspierać miasta w adaptacji do wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi i transformacją cyfrową? Czy i jak ościenne obszary funkcjonalne mogą stać się liderami metropolitalnego rozwoju?
Polityka spójności z perspektywy rządu
Czy rządowe priorytety w zakresie polityki spójności oraz wyzwania związane z negocjacjami budżetowymi na lata 2028–2034 ulegają zmianom w stosunku do obecnych programów? Jakie mechanizmy finansowe będą wdrażane, aby skutecznie wspierać zarówno duże miasta, jak i mniejsze gminy? Jakie reformy mogą być wymagane, aby fundusze unijne były bardziej efektywnie wykorzystywane w Polsce?
Zarządzanie funduszami i pisanie wniosków
Jednym z kluczowych tematów będą również wyzwania związane z efektywnym zarządzaniem funduszami unijnymi. Jak samorządy, szczególnie te mniejsze, mogą lepiej przygotować się do skutecznego aplikowania o środki i realizacji projektów? Czy wsparcie techniczne, oferowane przez rząd i instytucje centralne, jest wystarczające? Jak można poprawić kompetencje samorządów w zakresie korzystania z funduszy europejskich?
