Kontekst debaty:

• Wojna w Ukrainie sprawiła, że również temat dyskutowanych i wdrażanych polityk rozwojowych w Polsce i w całej Unii Europejskiej musi dziś i w przyszłości uwzględniać to bezprecedensowe wydarzenie. Już pierwsze zapowiedzi po wybuchu wojny tak na szczeblu unijnym, krajowym i poszczególnych krajów członkowskich wskazują, że sprawy bezpieczeństwa, różnie rozumianego, przysłonią lub mogą przysłonić dotychczas przyjęte kierunki działań. A może je jednak uzupełnią, a efekt przyśpieszenia, np. celów polityk klimatycznych jest możliwy?
• KPO oraz fundusze strukturalne z nowej perspektywy finansowej mają stanowić również dla samorządów finansowe narzędzie do wychodzenia z kryzysu pandemii oraz do działania na rzecz osiągania celów polityki rozwojowej UE i Polski. Zielony Ład i unijna strategia cyfrowa to główne i znane priorytety UE. Polska przyjęła również swoje polityki rozwojowe ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju na czele, czy PEP2040 i nową Krajową Politykę Miejską 2030, zgodną z celami zrównoważonego rozwoju ONZ.
• Istotna rola samorządów jako podmiotów kreujących, wdrażających, monitorujących i korygujących szczegółowe cele i narzędzia tych polityk jest koniecznością dla końcowego sukcesu polityk rozwojowych.
• Dla wypełnienia swojej roli w osiąganiu celów polityk rozwojowych Polski i UE samorządy muszą mieć zdolność do wieloletniego planowania finansowego oraz zapewnienia pokrywania bieżących kosztów operacyjnych usług publicznych, w tym związanych z uruchomionymi nowymi inwestycjami. Ta perspektywa stanowi wyzwanie dla wielu samorządów.
• Po okresie wsparcia doraźnego dla uchodźców wojennych z Ukrainy wsparcie długofalowe i integracja społeczna i gospodarcza będzie najprawdopodobniej realizowana przez samorządy. To zadanie stanie się dodatkowym wyzwaniem, a być może szansą dla rozwoju regionów i gmin. Ten dodatkowy, wcześniej nieprzewidywany aspekt musi się wpisywać w przyjęte cele polityk rozwojowych. Jak sprawić, aby był motorem, a nie hamulcem? Czy ograniczenia fiskalne i nowe wyzwania polityki bezpieczeństwa można pogodzić z przyjętymi wcześniej programami spójności i wychodzenia z kryzysu pandemicznego?
• Jakiego narzędzia pozwalającego łagodzić kryzys energetyczny oczekują samorządy i jak mogą się przygotować do budowania w ramach wspólnoty europejskiej niezależności energetycznej i silnej bazy ekonomicznej Unii Europejskiej?