Jawność i przejrzystość finansów publicznych to kluczowe elementy efektywnego zarządzania wydatkami publicznymi. Obywatele mając dostęp do informacji mogą kontrolować, w jaki sposób wydawane są środki publiczne. Wydatki samorządów podlegają przepisom o finansach publicznych, o zamówieniach publicznych i innym regułom, których muszą przestrzegać państwowe podmioty przy rozporządzaniu pieniędzmi podatników. Niebawem ma dojść do tego nowy obowiązek jakim jest rejestr umów jednostek sektora finansów publicznych.
Aby jednak obywatele mieli faktyczną możliwość kontrolowania budżetów lokalnych, to, po pierwsze, informacje te muszą zostać tak opracowane i prezentowane, aby było możliwe ich wyszukiwanie w sposób wygodny dla ich użytkownika. A po drugie, zapewnienie społecznej kontroli nad budżetem samorządu terytorialnego wymaga praktycznego przestrzegania zasad jawności i przejrzystości, jak również aktywnego włączenia mieszkańców w gospodarkę finansową. Otwartość obejmuje więc jawność, przejrzystość i obywatelskość.
W panelu eksperci postarają się zdefiniować czym jest otwarty budżet i zidentyfikować oraz ocenić bariery i wyzwania stojące na drodze do większego udziału obywateli w nadzorze nad wykorzystaniem środków publicznych.